Po ogłoszeniu przez PKW wyników wyborów 2015 przesłano do mnie wiele zapytań, w tym także w zakresie wyjaśnienia podstaw prawnych dotyczących m.in. „dlaczego w Sejmie RP jest poseł mniejszości niemieckiej, chociaż w okręgu wyborczym jego komitet nie spełniał wszystkich wymogów z kodeksy wyborczego oraz nie uzyskał on w porównaniu do innych wymaganej liczby głosów aby go powołano?”.
Uprzejmie wyjaśniam. W podziale mandatów do Sejmu RP, w okręgach wyborczych uwzględnia się z jednym wyjątkiem, o którym poniżej wyłącznie listy kandydatów na posłów tych komitetów wyborczych, których listy otrzymały co najmniej 5% ważnie oddanych głosów w skali kraju.
Powyższy wyjątek stanowią zwolnienie z powyższej wskazanego warunku list komitetów wyborczych utworzonych przez wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych, jeżeli złożą one Państwowej Komisji Wyborczej oświadczenie w tej sprawie najpóźniej w 5 dniu przed dniem wyborów. Wraz z oświadczeniem taki komitet jest obowiązany przedłożyć dokument właściwego organu statutowego organizacji mniejszości narodowej potwierdzający utworzenie komitetu przez wyborców będących członkami tej organizacji. Państwowa Komisja Wyborcza potwierdza niezwłocznie otrzymanie oświadczenia, a potwierdzenie oświadczenia jest wiążące. Warunek ten w toku wyborów do Sejmu 2015 został wypełniony przez komitet wyborców mniejszości niemieckiej.
(art. 196 ust. 1 i 197 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112 z późn.zm.)
Oczywiście powyższy wyjątek nie dotyczy listy kandydatów na posłów koalicyjnych komitetów wyborczych uwzględnia się w podziale mandatów w okręgach wyborczych, jeżeli ich listy otrzymały co najmniej 8% ważnie oddanych głosów w skali kraju.
Należy dodać, że kwestie dotyczące m.in. mniejszości narodowych są uregulowane w ustawie z dnia 6 stycznia 2005 roku o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz.U. z 2015, poz.573)